Shetkari Karjmafi : महाराष्ट्रातील बळीराजासाठी एक अत्यंत महत्त्वाची बातमी समोर येत आहे. राज्य सरकारने आगामी काळात कर्जमाफी देण्याबाबत सकारात्मक पावले उचलली असून, बँकांच्या स्तरावर आता शेतकऱ्यांच्या माहितीचे संकलन वेगाने सुरू झाले आहे. ३० जून २०२६ पूर्वी कर्जमाफी प्रक्रिया पूर्ण करण्याची ग्वाही सरकारने दिली असल्याने ग्रामीण भागात उत्साहाचे वातावरण आहे.
या कर्जमाफीचा लाभ घेण्यासाठी नेमकी कोणती प्रक्रिया सुरू आहे आणि तुम्हाला कोणती कागदपत्रे लागतील, याची सविस्तर माहिती खालीलप्रमाणे आहे.
बँकांकडून माहिती संकलनास सुरुवात (Data Collection Starts)
राज्य सरकारच्या सूचनेनुसार, विविध जिल्हा मध्यवर्ती सहकारी बँकांनी (DCCB) त्यांच्या कार्यक्षेत्रातील विकास सोसायट्यांच्या माध्यमातून कर्जदार शेतकऱ्यांची यादी तयार करण्याचे काम हाती घेतले आहे. यामध्ये प्रामुख्याने खालील बाबी तपासल्या जात आहेत:
- शेतकऱ्याने घेतलेले एकूण कर्ज.
- आतापर्यंत केलेली परतफेड.
- सद्यस्थितीत असलेली एकूण थकबाकी (मुद्दल + व्याज).
बँकांनी नोटिसा काढून शेतकऱ्यांना त्यांची कागदपत्रे तातडीने गट सचिवांकडे जमा करण्याचे आवाहन केले आहे.
कर्जमाफीसाठी आवश्यक कागदपत्रे (Required Documents)
जर तुम्ही कर्जदार शेतकरी असाल, तर कोणत्याही तांत्रिक अडचणी टाळण्यासाठी खालील कागदपत्रे तयार ठेवा: १. ८-अ उतारा: तुमच्या जमिनीचा अद्ययावत उतारा. २. आधार कार्ड आणि पॅन कार्ड: ओळखीचा पुरावा म्हणून अनिवार्य. ३. फार्मर आयडी: शेतकरी ओळखपत्राची प्रत. ४. बँक पासबुक: ज्या खात्यातून व्यवहार होतात त्या सेव्हिंग खात्याच्या पहिल्या पानाची प्रत. ५. लिंक केलेला मोबाईल नंबर: आधार कार्डशी जो मोबाईल नंबर लिंक आहे, तो चालू स्थितीत असावा (OTP साठी). ६. वारस दाखला: जर मूळ कर्जदार शेतकरी मयत असेल, तर वारसदारांचे प्रमाणपत्र व संबंधित कागदपत्रे.
कर्जमाफीचे स्वरूप कसे असेल? (Expectations)
सध्या बँका माहिती गोळा करत असल्या तरी, सरकारने अद्याप अधिकृत ‘जीआर’ (GR) काढलेला नाही. मात्र, सूत्रांच्या माहितीनुसार खालील बाबींकडे सर्वांचे लक्ष आहे:
- कर्ज मर्यादा: २०१७ मध्ये १.५ लाख आणि २०१९ मध्ये २ लाखांची मर्यादा होती. यावेळेस ही मर्यादा वाढण्याची शक्यता आहे.
- थकबाकीची स्थिती: राज्यात सध्या सुमारे ३५,४७७ कोटी रुपयांची पीक कर्ज थकबाकी आहे.
- सरसकट कर्जमाफी: अतिवृष्टीमुळे झालेले नुकसान पाहता, शेतकरी संघटनांनी ‘सरसकट कर्जमाफी’ची मागणी लावून धरली आहे.
महत्त्वाची नोंद: सोशल मीडियावर सध्या अनेक जुनी पत्रे व्हायरल होत आहेत. अधिकृत माहितीसाठी केवळ बँकेच्या सूचनांवर आणि सरकारी निर्णयावर विश्वास ठेवावा.
शेतकऱ्यांच्या मागण्या आणि पुढील दिशा
२०२५ मधील अतिवृष्टी आणि बाजारभावातील चढ-उतार यामुळे शेतकरी मोठ्या आर्थिक संकटात सापडला आहे. त्यामुळे केवळ जुन्या थकबाकीदारांनाच नव्हे, तर नियमित कर्ज भरणाऱ्यांनाही प्रोत्साहनपर लाभ द्यावा, अशी मागणी होत आहे.
बँकांकडून कागदपत्रे जमा करणे हे कर्जमाफीच्या दिशेने पडलेले पहिले महत्त्वाचे पाऊल आहे. त्यामुळे शेतकऱ्यांनी आपल्या विकास सोसायट्यांशी संपर्क साधून आपली माहिती अद्ययावत करून घेणे हिताचे ठरेल.