Nota Bandi: सोशल मीडियावर सध्या एक बातमी वाऱ्यासारखी पसरत आहे की, ३१ डिसेंबरनंतर ₹५०० च्या नोटा चलनातून बाद होणार आहेत. या बातमीमुळे सर्वसामान्यांमध्ये आणि व्यापाऱ्यांमध्ये चिंतेचे वातावरण निर्माण झाले आहे. पण या दाव्यामध्ये कितपत तथ्य आहे? आरबीआयने (RBI) खरंच असा काही निर्णय घेतला आहे का? चला, सविस्तर जाणून घेऊया.
व्हायरल बातमीचे सत्य काय? (The Reality)
फेसबुक, व्हॉट्सअॅप आणि यूट्यूबवर अशा हेडलाईन्स दिल्या जात आहेत की “पुन्हा नोटाबंदी होणार” किंवा “५०० ची नोट बदलून घ्या”. मात्र, अधिकृत माहितीनुसार:
- दावा: ३१ डिसेंबरनंतर ₹५०० च्या नोटा अवैध ठरतील.
- वस्तुस्थिती: ही बातमी पूर्णपणे बनावट (Fake) आहे. सरकार किंवा रिझर्व्ह बँक ऑफ इंडियाने असा कोणताही निर्णय घेतलेला नाही.
- RBI चे स्पष्टीकरण: ₹५०० च्या नोटा हे कायदेशीर वैध चलन (Legal Tender) आहेत आणि सर्व व्यवहारांसाठी त्या सुरक्षित आहेत. बाजारात या नोटांचा पुरेसा पुरवठा सुरू आहे.
‘पीआयबी फॅक्ट चेक’ने (PIB Fact Check) काय म्हटले?
भारत सरकारच्या अधिकृत माहिती विभागाने म्हणजेच ‘पीआयबी’ने या संदर्भात स्पष्ट सांगितले आहे की, सोशल मीडियावर व्हायरल होणारा हा दावा पूर्णपणे खोटा आहे. नागरिकांनी अशा दिशाभूल करणाऱ्या मेसेजवर विश्वास ठेवू नये आणि ते पुढे फॉरवर्ड करू नयेत.
अशा अफवांवर विश्वास का ठेवू नये?
आर्थिक क्षेत्रात कोणताही मोठा बदल करताना सरकार एक विशिष्ट प्रक्रिया पाळते:
- अधिकृत अधिसूचना: नोटाबंदीसारखा मोठा निर्णय घेण्यापूर्वी RBI आणि केंद्र सरकार अधिकृत राजपत्र (Gazette Notification) जारी करतात.
- माध्यमांतून स्पष्टीकरण: अशा निर्णयांची माहिती दूरदर्शन, अधिकृत न्यूज चॅनेल आणि वर्तमानपत्रांमधून दिली जाते.
- पुरेशी मुदत: जर एखादी नोट चलनातून मागे घ्यायची असेल (उदा. ₹२००० ची नोट), तर ती बदलून देण्यासाठी नागरिकांना पुरेशी मुदत दिली जाते.
सोशल मीडियावरील अनेक पोस्ट केवळ ‘क्लिकबेट’ (व्ह्यूज मिळवण्यासाठी) किंवा लोकांमध्ये घबराट निर्माण करण्यासाठी तयार केल्या जातात.
नागरिकांनी काय काळजी घ्यावी?
- घबराट टाळा: तुमच्याकडे असलेल्या ₹५०० च्या नोटा सुरक्षित आहेत, त्या बँकेत जमा करण्याची किंवा कोणालाही कमी किमतीत देण्याची घाई करू नका.
- शासकीय वेबसाईट तपासा: कोणत्याही संशयास्पद माहितीची खात्री करण्यासाठी RBI ची अधिकृत वेबसाईट किंवा PIB Fact Check ला भेट द्या.
- अफवा पसरवू नका: खात्री केल्याशिवाय कोणताही मेसेज फॉरवर्ड करणे टाळा, कारण यामुळे अफवांना खतपाणी मिळते.
थोडक्यात सांगायचे तर, ₹५०० च्या नोटा बंद होणार नाहीत. हे चलन पूर्णपणे वैध असून तुम्ही बिनधास्तपणे वापरू शकता. अफवांकडे दुर्लक्ष करा आणि अधिकृत माहितीवरच विश्वास ठेवा.
